Cyfarfodydd
NDM7111 Dadl Ceidwadwyr Cymreig - I uchelgais y strategaeth Cymraeg 2050 o gyrraedd 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg mewn cenhedlaeth
Mae'r dudalen hon yn cynnwys manylion am unrhyw gyfarfodydd a gynhelir lle bydd y mater yn cael ei drafod, neu unrhyw gyfarfodydd a gynhaliwyd lle cafodd y mater ei drafod. Mae hefyd yn cynnwys lincs i'r papurau, agendâu a chofnodion perthnasol.
Noder: Gall yr agenda ar gyfer cyfarfod newid ar fyr rybudd. Cyn ichi wneud unrhyw gynlluniau i ddod i gyfarfod Pwyllgor, gofynnwn i chi sicrhau nad yw'r eitem sydd o ddiddordeb i chi wedi cael ei symud, yn enwedig mewn achosion lle mae'r dyddiad ar gyfer y cyfarfod wedi'i nodi mwy nag wythnos o flaen llaw.
Cyfarfod: 03/07/2019 - Y Cyfarfod Llawn - Y Bumed Senedd (Eitem 9)
- Gweddarllediad ar gyfer 03/07/2019 - Y Cyfarfod Llawn - Y Bumed Senedd
- Trawsgrifiad ar gyfer 03/07/2019 - Y Cyfarfod Llawn - Y Bumed Senedd
Dadl y Ceidwadwyr Cymreig - UI uchelgais y strategaeth Cymraeg 2050 o gyrraedd 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg mewn cenhedlaeth
NDM7111 Darren
Millar (Gorllewin Clwyd)
Cynnig bod Cynulliad
Cenedlaethol Cymru:
1. Yn nodi'r gefnogaeth
drawsbleidiol o fewn y Cynulliad i uchelgais y strategaeth Cymraeg 2050 o
gyrraedd 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg mewn cenhedlaeth.
2. Yn cydnabod bod
llwyddiant y strategaeth yn ddibynnol, yn rhannol, ar:
a) creu mwy o
gyfleoedd i bobl ddefnyddio a datblygu eu sgiliau Cymraeg yn y gweithle yn
ogystal ag yn y gymuned;
b) argyhoeddi busnesau
bod mantais fasnachol o ran hyrwyddo hunaniaeth ddwyieithog;
c) sicrhau cydbwysedd
a hyblygrwydd rhwng camau deddfwriaethol ac anneddfwriaethol i gyflawni hyn, a
chydnabod bod 99 y cant o fentrau Cymru yn fusnesau micro, bach, neu ganolig o
ran maint;
d) nodi a darparu
gwerth am arian drwy gynyddu'r defnydd o'r Gymraeg yn y gweithle yn hytrach na
chyflwyno gofynion nad ydynt yn cyflawni hyn ac nad ydynt yn cael eu hystyried
yn flaenoriaeth gan siaradwyr Cymraeg.
3. Yn galw ar
Lywodraeth Cymru i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Cynulliad drwy ddatganiadau
llafar bob chwe mis ar y cynnydd a wnaed mewn perthynas â Cymraeg 2050.
4. Yn galw ar
Lywodraeth Cymru i gyflwyno adroddiad i'r Cynulliad cyn diwedd 2019 ar
effeithiolrwydd ei gwaith hyrwyddo presennol o'r Gymraeg i fusnesau, ar wahân i
waith Comisiynydd y Gymraeg.
5. Yn galw ar
Lywodraeth Cymru i benodi rhwydwaith o hyrwyddwyr busnes Cymraeg i hybu
defnyddio'r Gymraeg gan fusnesau micro, bach a chanolig eu maint.
6. Yn galw ar
Lywodraeth Cymru i ystyried diwygio rôl Comisiynydd y Gymraeg ymhellach o ran
caniatau i ymchwiliadau gael eu cynnal i honiadau siaradwyr Cymraeg a'r rhai
nad ydynt yn siarad Cymraeg mewn perthynas â thorri eu hawliau iaith.
Cymraeg
2050: strategaeth iaith Gymraeg
Cyflwynwyd
y gwelliannau a ganlyn:
Gwelliant 1 - Rebecca
Evans (Gwyr)
Dileu pwyntiau 2 – 6 a
rhoi yn eu lle:
Yn cydnabod bod tair
elfen i strategaeth Cymraeg 2050 a fydd yn ein helpu i gyrraedd miliwn o
siaradwyr Cymraeg, sef:
a) cynyddu nifer y
siaradwyr drwy’r rhaglen Cymraeg i Blant / Cymraeg for Kids, y Cynlluniau
Strategol Cymraeg mewn Addysg gwell, a’r ymagwedd newydd tuag at addysgu
Cymraeg drwy’r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol;
b) cynyddu’r defnydd
dyddiol o’r iaith mewn gweithleoedd, busnesau ac yn y gymuned;
c) darparu seilwaith
cadarn ar gyfer pob cam gweithredu gan gynnwys technoleg, seilwaith ieithyddol,
a sicrhau cefnogaeth y cyhoedd.
Yn dathlu bod
Llywodraeth Cymru, ers lansio Cymraeg 2050, wedi gwneud cynnydd sylweddol yn y
meysydd a ganlyn:
a) cynyddu nifer y
Cylchoedd Meithrin a Chylchoedd Ti a Fi er mwyn i fwy o blant gael cychwyn ar
eu taith i addysg cyfrwng Cymraeg;
b) symud o asesu’r
galw am addysg cyfrwng Cymraeg i greu’r galw amdani, er mwyn cynyddu nifer y
siaradwyr drwy’r Cynlluniau Strategol Cymraeg mewn Addysg;
c) lansio Cynllun
Gweithredu Technoleg Cymraeg newydd sy’n nodi gweledigaeth i sicrhau bod y
Gymraeg ar gael yn hawdd ym maes technoleg;
d) cyllido’r Ganolfan
Dysgu Cymraeg Genedlaethol i ddarparu’r cynllun Cymraeg Gwaith / Work Welsh er
mwyn datblygu sgiliau Cymraeg gweithwyr mewn sectorau a dargedir, gan gynnwys y
sector prentisiaethau;
e) darparu bron £60
miliwn o gyllid cyfalaf ar gyfer y blynyddoedd cynnar, addysg ac ar gyfer
ailwampio Neuadd Pantycelyn a chyfleusterau’r Urdd yng Nglan-llyn a
Llangrannog;
f) cyllido 14 Swyddog
Busnes ledled Cymru i gynnig cyngor a dulliau ymarferol i helpu busnesau i
ddefnyddio mwy o Gymraeg. Caiff llinell gymorth ei lansio’n fuan i roi
gwybodaeth am y Gymraeg, i gyfeirio pobl at gymorth gyda’r Gymraeg, ac i
ddarparu cyfieithiadau cryno;
Yn dathlu bod
Llywodraeth Cymru wedi cyfrannu’n frwdfrydig at Flwyddyn Ryngwladol y
Cenhedloedd Unedig ar gyfer Ieithoedd Cynhenid, a hynny fel platfform i ddathlu
Cymru fel cenedl ddwyieithog agored.
Cynllun
gweithredu technoleg Cymraeg
[Os derbynnir gwelliant 1, caiff gwelliannau 2 a 3 eu dad-ddethol]
Gwelliant 2 - Rhun ap
Iorwerth (Ynys Môn)
Dileu pwynt 2 a rhoi
yn ei le:
Yn cydnabod bod
gweithredu dyhead y strategaeth yn gofyn am gynllunio strategol a gweithredu
ymarferol bwriadus ym mhob maes, yn enwedig mewn perthynas ag addysg, datblygu
economaidd, datblygu cymunedol, statws ac isadeiledd y Gymraeg, y gweithle, a’r
teulu.
Gwelliant 3 - Rhun ap
Iorwerth (Ynys Môn)
Dileu pwynt 6 a rhoi
yn ei le:
Yn galw ar Lywodraeth
Cymru i gyflwyno a gweithredu amserlen i ganiatáu Comisiynydd y Gymraeg i osod
safonau’r Gymraeg ac ehangu hawliau i ddefnyddio’r iaith ym maes cymdeithasau
tai, dŵr, gwasanaethau post, trafnidiaeth, ynni, telathrebu ynghyd ag
ychwanegu cyrff newydd at reoliadau a basiwyd eisoes.
Cofnodion:
Dechreuodd yr eitem am 17.56
Gohiriwyd y bleidlais ar
y cynnig a’r gwelliannau o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.
Cynhaliwyd pleidlais ar
y cynnig heb ei ddiwygio:
NDM7111 Darren Millar (Gorllewin
Clwyd)
Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:
1. Yn nodi'r gefnogaeth drawsbleidiol o fewn y Cynulliad i uchelgais y
strategaeth Cymraeg 2050 o gyrraedd 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg mewn
cenhedlaeth.
2. Yn cydnabod bod llwyddiant y strategaeth yn ddibynnol, yn rhannol, ar:
a) creu mwy o gyfleoedd i bobl ddefnyddio a datblygu eu sgiliau Cymraeg
yn y gweithle yn ogystal ag yn y gymuned;
b) argyhoeddi busnesau bod mantais fasnachol o ran hyrwyddo hunaniaeth
ddwyieithog;
c) sicrhau cydbwysedd a hyblygrwydd rhwng camau deddfwriaethol ac
anneddfwriaethol i gyflawni hyn, a chydnabod bod 99 y cant o fentrau Cymru yn
fusnesau micro, bach, neu ganolig o ran maint;
d) nodi a darparu gwerth am arian drwy gynyddu'r defnydd o'r Gymraeg yn y
gweithle yn hytrach na chyflwyno gofynion nad ydynt yn cyflawni hyn ac nad
ydynt yn cael eu hystyried yn flaenoriaeth gan siaradwyr Cymraeg.
3. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r
Cynulliad drwy ddatganiadau llafar bob chwe mis ar y cynnydd a wnaed mewn
perthynas â Cymraeg 2050.
4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno adroddiad i'r Cynulliad cyn
diwedd 2019 ar effeithiolrwydd ei gwaith hyrwyddo presennol o'r Gymraeg i
fusnesau, ar wahân i waith Comisiynydd y Gymraeg.
5. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i benodi rhwydwaith o hyrwyddwyr busnes
Cymraeg i hybu defnyddio'r Gymraeg gan fusnesau micro, bach a chanolig eu
maint.
6. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i ystyried diwygio rôl Comisiynydd y
Gymraeg ymhellach o ran caniatau i ymchwiliadau gael eu cynnal i honiadau
siaradwyr Cymraeg a'r rhai nad ydynt yn siarad Cymraeg mewn perthynas â thorri
eu hawliau iaith.
O
blaid |
Ymatal |
Yn erbyn |
Cyfanswm |
11 |
3 |
33 |
47 |
Gwrthodwyd y cynnig heb ei ddiwygio.
Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:
Gwelliant 1 - Rebecca Evans (Gwyr)
Dileu pwyntiau 2 – 6 a
rhoi yn eu lle:
Yn cydnabod bod tair elfen
i strategaeth Cymraeg 2050 a fydd yn ein helpu i gyrraedd miliwn o siaradwyr
Cymraeg, sef:
a) cynyddu nifer y
siaradwyr drwy’r rhaglen Cymraeg i Blant / Cymraeg for Kids, y Cynlluniau
Strategol Cymraeg mewn Addysg gwell, a’r ymagwedd newydd tuag at addysgu
Cymraeg drwy’r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol;
b) cynyddu’r defnydd
dyddiol o’r iaith mewn gweithleoedd, busnesau ac yn y gymuned;
c) darparu seilwaith
cadarn ar gyfer pob cam gweithredu gan gynnwys technoleg, seilwaith ieithyddol,
a sicrhau cefnogaeth y cyhoedd.
Yn dathlu bod
Llywodraeth Cymru, ers lansio Cymraeg 2050, wedi gwneud cynnydd sylweddol yn y
meysydd a ganlyn:
a) cynyddu nifer y
Cylchoedd Meithrin a Chylchoedd Ti a Fi er mwyn i fwy o blant gael cychwyn ar
eu taith i addysg cyfrwng Cymraeg;
b) symud o asesu’r galw
am addysg cyfrwng Cymraeg i greu’r galw amdani, er mwyn cynyddu nifer y
siaradwyr drwy’r Cynlluniau Strategol Cymraeg mewn Addysg;
c) lansio Cynllun
Gweithredu Technoleg Cymraeg newydd sy’n nodi gweledigaeth i sicrhau bod y Gymraeg
ar gael yn hawdd ym maes technoleg;
d) cyllido’r Ganolfan
Dysgu Cymraeg Genedlaethol i ddarparu’r cynllun Cymraeg Gwaith / Work Welsh er
mwyn datblygu sgiliau Cymraeg gweithwyr mewn sectorau a dargedir, gan gynnwys y
sector prentisiaethau;
e) darparu bron £60
miliwn o gyllid cyfalaf ar gyfer y blynyddoedd cynnar, addysg ac ar gyfer
ailwampio Neuadd Pantycelyn a chyfleusterau’r Urdd yng Nglan-llyn a
Llangrannog;
f) cyllido 14 Swyddog
Busnes ledled Cymru i gynnig cyngor a dulliau ymarferol i helpu busnesau i
ddefnyddio mwy o Gymraeg. Caiff llinell gymorth ei lansio’n fuan i roi
gwybodaeth am y Gymraeg, i gyfeirio pobl at gymorth gyda’r Gymraeg, ac i
ddarparu cyfieithiadau cryno;
Yn dathlu bod
Llywodraeth Cymru wedi cyfrannu’n frwdfrydig at Flwyddyn Ryngwladol y
Cenhedloedd Unedig ar gyfer Ieithoedd Cynhenid, a hynny fel platfform i ddathlu
Cymru fel cenedl ddwyieithog agored.
Cynllun
gweithredu technoleg Cymraeg
Cynhaliwyd pleidlais ar
welliant 1:
O
blaid |
Ymatal |
Yn erbyn |
Cyfanswm |
27 |
3 |
17 |
47 |
Derbyniwyd gwelliant 1.
Gan fod gwelliant 1
wedi’i dderbyn, cafodd gwelliannau 2 a eu dad-ddethol.
Cynhaliwyd pleidlais ar
y cynnig fel y’i diwygiwyd:
NDM7111 Darren Millar (Gorllewin
Clwyd)
Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:
1. Yn nodi'r gefnogaeth drawsbleidiol o fewn y Cynulliad i uchelgais y
strategaeth Cymraeg 2050 o gyrraedd 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg mewn
cenhedlaeth.
2. Yn cydnabod bod tair
elfen i strategaeth Cymraeg 2050 a fydd yn ein helpu i gyrraedd miliwn o
siaradwyr Cymraeg, sef:
a) cynyddu nifer y
siaradwyr drwy’r rhaglen Cymraeg i Blant / Cymraeg for Kids, y Cynlluniau
Strategol Cymraeg mewn Addysg gwell, a’r ymagwedd newydd tuag at addysgu
Cymraeg drwy’r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol;
b) cynyddu’r defnydd
dyddiol o’r iaith mewn gweithleoedd, busnesau ac yn y gymuned;
c) darparu seilwaith
cadarn ar gyfer pob cam gweithredu gan gynnwys technoleg, seilwaith ieithyddol,
a sicrhau cefnogaeth y cyhoedd.
3. Yn dathlu bod
Llywodraeth Cymru, ers lansio Cymraeg 2050, wedi gwneud cynnydd sylweddol yn y
meysydd a ganlyn:
a) cynyddu nifer y
Cylchoedd Meithrin a Chylchoedd Ti a Fi er mwyn i fwy o blant gael cychwyn ar
eu taith i addysg cyfrwng Cymraeg;
b) symud o asesu’r galw
am addysg cyfrwng Cymraeg i greu’r galw amdani, er mwyn cynyddu nifer y
siaradwyr drwy’r Cynlluniau Strategol Cymraeg mewn Addysg;
c) lansio Cynllun
Gweithredu Technoleg Cymraeg newydd sy’n nodi gweledigaeth i sicrhau bod y
Gymraeg ar gael yn hawdd ym maes technoleg;
d) cyllido’r Ganolfan
Dysgu Cymraeg Genedlaethol i ddarparu’r cynllun Cymraeg Gwaith / Work Welsh er
mwyn datblygu sgiliau Cymraeg gweithwyr mewn sectorau a dargedir, gan gynnwys y
sector prentisiaethau;
e) darparu bron £60
miliwn o gyllid cyfalaf ar gyfer y blynyddoedd cynnar, addysg ac ar gyfer
ailwampio Neuadd Pantycelyn a chyfleusterau’r Urdd yng Nglan-llyn a
Llangrannog;
f) cyllido 14 Swyddog
Busnes ledled Cymru i gynnig cyngor a dulliau ymarferol i helpu busnesau i
ddefnyddio mwy o Gymraeg. Caiff llinell gymorth ei lansio’n fuan i roi
gwybodaeth am y Gymraeg, i gyfeirio pobl at gymorth gyda’r Gymraeg, ac i
ddarparu cyfieithiadau cryno;
4. Yn dathlu bod
Llywodraeth Cymru wedi cyfrannu’n frwdfrydig at Flwyddyn Ryngwladol y Cenhedloedd
Unedig ar gyfer Ieithoedd Cynhenid, a hynny fel platfform i ddathlu Cymru fel
cenedl ddwyieithog agored.
O
blaid |
Ymatal |
Yn erbyn |
Cyfanswm |
27 |
11 |
9 |
47 |
Derbyniwyd y cynnig fel y’i diwygiwyd.