Agenda a Phenderfyniadau

 

Gweld y cwestiynau

Dechreuodd yr eitem am 13.30

Gofynnwyd y 13 cwestiwn cyntaf. Atebwyd cwestiwn 1 gan y Dirprwy Weinidog Plant a Gwasanaethau.

 

Gweld y cwestiynau

Dechreuodd yr eitem am 14.18

Gofynnwyd y ddau gwestiwn.

 

Gweld y cwestiynau

Trosglwyddwyd y cwestiwn i’w ateb yn ysgrifenedig.

 

NDM5104 Rosemary Butler (Gorllewin Casnewydd)

 

Cynnig bod y Cynulliad Cenedlaethol, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

 

1. Yn ystyried Adroddiad y Pwyllgor Busnes ‘Diwygiadau arfaethedig i Reol Sefydlog 6.23: Cadeiryddion Dros Dro yn y Cyfarfodydd Llawn’ a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 21 Tachwedd 2012; a

 

2. Yn cymeradwyo’r cynnig i adolygu Rheol Sefydlog 6, fel y nodir yn Atodiadau B i Adroddiad y Pwyllgor Busnes.

 

Dogfennau ategol:

Adroddiad y Pwyllgor Busnes

Dechreuodd yr eitem am 14.29

NDM5104 Rosemary Butler (Gorllewin Casnewydd)

 

Cynnig bod y Cynulliad Cenedlaethol, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

 

1. Yn ystyried Adroddiad y Pwyllgor Busnes ‘Diwygiadau arfaethedig i Reol Sefydlog 6.23: Cadeiryddion Dros Dro yn y Cyfarfodydd Llawn’ a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 21 Tachwedd 2012; a

 

2. Yn cymeradwyo’r cynnig i adolygu Rheol Sefydlog 6, fel y nodir yn Atodiadau B i Adroddiad y Pwyllgor Busnes.

 

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

 

NDM5096

 

Ken Skates (De Clwyd)

Eluned Parrott (Canol De Cymru)

David Melding (Canol De Cymru)

Llyr Huws Gruffydd (Gogledd Cymru)

 

Cefnogwyd gan:

 

Rebecca Evans (Canolbarth a Gorllewin Cymru)

 

Mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn cydnabod ac yn gresynu bod pobl sydd â phroblemau iechyd meddwl yn dioddef stigma a gwahaniaethu;

 

2. Yn croesawu Amser i Newid Cymru, sef yr ymgyrch genedlaethol gyntaf i roi terfyn ar y stigma a'r gwahaniaethu y mae pobl sydd â phroblemau iechyd meddwl yng Nghymru yn eu hwynebu;

 

3. Yn nodi’r gwaith ymchwil a gynhaliwyd yn ddiweddar gan Amser i Newid Cymru, a oedd yn dangos bod:

 

a) un ym mhob pedwar yn credu na ddylid caniatáu i bobl sydd â phroblemau iechyd meddwl fod mewn swydd gyhoeddus; a

 

b) um ym mhob 10 yn credu na ddylid caniatáu i bobl sydd â phroblemau iechyd meddwl gael plant;

 

4. Yn cydnabod bod pobl sydd â materion iechyd meddwl yn chwarae rhan sylweddol mewn cymdeithas, yn gweithio ar draws ystod o sectorau ac yn gwneud cyfraniadau pwysig at yr economi; a

 

5. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gefnogi’r ymgyrch Amser i Newid Cymru a dangos ymrwymiad i roi terfyn ar y stigma a’r gwahaniaethu sy’n gysylltiedig ag iechyd meddwl.

Dechreuodd yr eitem am 14.29

 

NDM5096

 

Ken Skates (De Clwyd)

 

Eluned Parrott (Canol De Cymru)

 

David Melding (Canol De Cymru)

 

Llyr Huws Gruffydd (Gogledd Cymru)

 

Cefnogwyd gan:

 

Rebecca Evans (Canolbarth a Gorllewin Cymru)

 

Mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn cydnabod ac yn gresynu bod pobl sydd â phroblemau iechyd meddwl yn dioddef stigma a gwahaniaethu;

 

2. Yn croesawu Amser i Newid Cymru, sef yr ymgyrch genedlaethol gyntaf i roi terfyn ar y stigma a'r gwahaniaethu y mae pobl sydd â phroblemau iechyd meddwl yng Nghymru yn eu hwynebu;

 

3. Yn nodi’r gwaith ymchwil a gynhaliwyd yn ddiweddar gan Amser i Newid Cymru, a oedd yn dangos bod:

 

a) un ym mhob pedwar yn credu na ddylid caniatáu i bobl sydd â phroblemau iechyd meddwl fod mewn swydd gyhoeddus; a

 

b) um ym mhob 10 yn credu na ddylid caniatáu i bobl sydd â phroblemau iechyd meddwl gael plant;

 

4. Yn cydnabod bod pobl sydd â materion iechyd meddwl yn chwarae rhan sylweddol mewn cymdeithas, yn gweithio ar draws ystod o sectorau ac yn gwneud cyfraniadau pwysig at yr economi; a

 

5. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gefnogi’r ymgyrch Amser i Newid Cymru a dangos ymrwymiad i roi terfyn ar y stigma a’r gwahaniaethu sy’n gysylltiedig ag iechyd meddwl.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

 

NDM5105 William Graham (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn gresynu wrth fethiannau hirdymor Llywodraeth Cymru mewn perthynas â rheoli grantiau yng Nghymru.

 

2. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

 

a) cyhoeddi datganiadau rheolaidd yn amlinellu’r camau a gymerir i reoli grantiau yn well yng Nghymru; a

 

b) gweithredu mesurau sy’n gwella’r tryloywder sydd ynghlwm wrth wario arian cyhoeddus.

 

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

 

Gwelliant 1 - Jane Hutt (Bro Morgannwg)

 

Dileu pwynt 1.

 

Gwelliant 2 - Aled Roberts (Gogledd Cymru)

 

Cynnwys pwynt 2 newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

 

Yn nodi bod Swyddfa Archwilio Cymru wedi dweud yn ei hadroddiad ‘Rheoli Grantiau yng Nghymru’ y ‘caiff llawer o gynlluniau grant eu rheoli’n wael, anaml mae gwersi yn cael eu dysgu ac anaml mae cyllidwyr yn llwyddo i ddelio â pherfformiad gwael y derbynwyr grantiau’, ac yn galw ar Lywodraeth Cymru i egluro sut y mae'n mynd i'r afael â hyn.

 

Gellir gweld copi o’r adroddiad ‘Rheoli Grantiau yng Nghymru’ yn:

http://www.wao.gov.uk/assets/welshdocuments/Grants_Management_Welsh.pdf

 

Gwelliant 3 - Aled Roberts (Gogledd Cymru)

 

Cynnwys pwynt 2 newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

 

Yn credu bod trefniadau rheoli grantiau Llywodraeth Cymru yn canolbwyntio gormod ar fewnbwn ariannol, ac nad ydynt yn canolbwyntio digon ar ganlyniadau.

Dechreuodd yr eitem am 15.20

 

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig a’r gwelliannau o dan yr eitem hon tan y cyfnod pleidleisio.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig heb ei ddiwygio:

NDM5105 William Graham (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn gresynu wrth fethiannau hirdymor Llywodraeth Cymru mewn perthynas â rheoli grantiau yng Nghymru.

 

2. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

 

a) cyhoeddi datganiadau rheolaidd yn amlinellu’r camau a gymerir i reoli grantiau yn well yng Nghymru; a

 

b) gweithredu mesurau sy’n gwella’r tryloywder sydd ynghlwm wrth wario arian cyhoeddus.

 

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
19	0	30	49

Gwrthodwyd y cynnig heb ei ddiwygio.

 

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

 

Gwelliant 1 - Jane Hutt (Bro Morgannwg)

 

Dileu pwynt 1.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 1:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
25	0	24	49

Derbyniwyd gwelliant 1.

 

Gwelliant 2 - Aled Roberts (Gogledd Cymru)

 

Cynnwys pwynt 2 newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

 

Yn nodi bod Swyddfa Archwilio Cymru wedi dweud yn ei hadroddiad ‘Rheoli Grantiau yng Nghymru’ y ‘caiff llawer o gynlluniau grant eu rheoli’n wael, anaml mae gwersi yn cael eu dysgu ac anaml mae cyllidwyr yn llwyddo i ddelio â pherfformiad gwael y derbynwyr grantiau’, ac yn galw ar Lywodraeth Cymru i egluro sut y mae'n mynd i'r afael â hyn.

 

Gellir gweld copi o’r adroddiad ‘Rheoli Grantiau yng Nghymru’ yn:

http://www.wao.gov.uk/assets/welshdocuments/Grants_Management_Welsh.pdf

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 2:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
24	0	25	49

Gwrthodwyd gwelliant 2.

 

Gwelliant 3 - Aled Roberts (Gogledd Cymru)

 

Cynnwys pwynt 2 newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

 

Yn credu bod trefniadau rheoli grantiau Llywodraeth Cymru yn canolbwyntio gormod ar fewnbwn ariannol, ac nad ydynt yn canolbwyntio digon ar ganlyniadau.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 3:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
24	0	25	49

Gwrthodwyd gwelliant 3.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig wedi’i ddiwygio:

NDM5105 William Graham (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

 

a) cyhoeddi datganiadau rheolaidd yn amlinellu’r camau a gymerir i reoli grantiau yn well yng Nghymru; a

 

b) gweithredu mesurau sy’n gwella’r tryloywder sydd ynghlwm wrth wario arian cyhoeddus.

 

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
49	0	0	49

Derbyniwyd y cynnig wedi’i ddiwygio.

 

NDM5106 William Graham (Dwyrain De Caerdydd)

 

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn nodi bod:

 

a) nifer y bobl anabl sy’n defnyddio Taliadau Uniongyrchol i drefnu eu gofal cymdeithasol yng Nghymru yn isel o’i chymharu â gwledydd eraill y DU;

 

b) diffyg cefnogaeth a gwybodaeth ar gael ar hyn o bryd i ddefnyddwyr gwasanaeth ynghylch yr ystod o ddewisiadau sydd ar gael iddynt; ac

 

c) nid oes digon o ddewis o Daliadau Uniongyrchol mewn gwasanaethau cymdeithasol yng Nghymru na rheolaeth drostynt.

 

2. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

 

a) defnyddio'r Bil Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant i adlewyrchu model yr Alban o gymorth hunangyfeiriedig, i sicrhau bod defnyddwyr gofal cymdeithasol yn gallu rheoli eu pecynnau gofal a chymorth drwy daliadau uniongyrchol a chyfrifon a reolir gan drydydd partïon;

 

b) gweithio i sefydlu cofrestr genedlaethol wirfoddol o gynorthwywyr personol i sicrhau bod ganddynt y gefnogaeth a’r hyfforddiant priodol i’w harfogi â’r sgiliau i ymdrin ag ystod o gyflyrau; ac

 

c) annog cynorthwywyr personol i ddarparu rhwydwaith o gefnogaeth i ddefnyddwyr gwasanaeth os bydd amgylchiadau’n codi nad oedd modd eu rhagweld.

 

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

 

Gwelliant 1 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnwys pwynt newydd ar ôl pwynt 1 ac ailrifo yn unol â hynny:

 

‘Yn cydnabod nad yw Taliadau Uniongyrchol yn briodol ar gyfer pob person anabl.’

 

Gwelliant 2 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnwys pwynt newydd ar ôl pwynt 1 ac ailrifo yn unol â hynny:

 

‘Yn cydnabod na fyddai rhagor o ddefnydd o Daliadau Unigol yn digolledu pobl anabl am golli’r lwfans byw i’r anabl.’

 

Gwelliant 3 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnwys is-bwynt 2a) newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

 

‘cynnal gofal cymdeithasol a gyllidir yn uniongyrchol ochr yn ochr â Thaliadau Uniongyrchol;’

 

Gwelliant 4 - Jane Hutt (Bro Morgannwg)

 

Ym mhwynt 2a dileu ‘i adlewyrchu model yr Alban o gymorth hunangyfeiriedig,’

 

Gwelliant 5 - Jane Hutt (Bro Morgannwg)

 

Ym mhwynt 2b, dileu ‘sefydlu cofrestr genedlaethol wirfoddol o gynorthwywyr personol i sicrhau bod ganddynt’ a rhoi yn ei le ‘sicrhau bod gan gynorthwywyr personol’

 

Gwelliant 6 - Aled Roberts (Gogledd Cymru)

 

Ychwanegu is-bwynt newydd ar ddiwedd pwynt 2:

 

cydnabod nad yw Taliadau Uniongyrchol yn addas i bawb, ac i gynnal darpariaeth addas ar gyfer y rheini y bydd angen darparu gofal cymdeithasol ar eu rhan o hyd.

 

Gwelliant 7 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Ychwanegu fel is-bwynt newydd ar ddiwedd pwynt 2:

 

‘sicrhau bod pobl anabl yn cael gwybodaeth a chyngor am eu hawliau, a bod gwasanaethau cynghori'n gymwys i gynorthwyo pobl anabl i lywio eu ffordd drwy system annheg a diffygiol yr asesiadau gallu i weithio.’

Dechreuodd yr eitem am 16.20

 

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig a’r gwelliannau o dan yr eitem hon tan y cyfnod pleidleisio.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig heb ei ddiwygio:

NDM5106 William Graham (Dwyrain De Caerdydd)

 

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn nodi bod:

 

a) nifer y bobl anabl sy’n defnyddio Taliadau Uniongyrchol i drefnu eu gofal cymdeithasol yng Nghymru yn isel o’i chymharu â gwledydd eraill y DU;

 

b) diffyg cefnogaeth a gwybodaeth ar gael ar hyn o bryd i ddefnyddwyr gwasanaeth ynghylch yr ystod o ddewisiadau sydd ar gael iddynt; ac

 

c) nid oes digon o ddewis o Daliadau Uniongyrchol mewn gwasanaethau cymdeithasol yng Nghymru na rheolaeth drostynt.

 

2. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

 

a) defnyddio'r Bil Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant i adlewyrchu model yr Alban o gymorth hunangyfeiriedig, i sicrhau bod defnyddwyr gofal cymdeithasol yn gallu rheoli eu pecynnau gofal a chymorth drwy daliadau uniongyrchol a chyfrifon a reolir gan drydydd partïon;

 

b) gweithio i sefydlu cofrestr genedlaethol wirfoddol o gynorthwywyr personol i sicrhau bod ganddynt y gefnogaeth a’r hyfforddiant priodol i’w harfogi â’r sgiliau i ymdrin ag ystod o gyflyrau; ac

 

c) annog cynorthwywyr personol i ddarparu rhwydwaith o gefnogaeth i ddefnyddwyr gwasanaeth os bydd amgylchiadau’n codi nad oedd modd eu rhagweld.

 

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
12	0	37	49

Gwrthodwyd y cynnig heb ei ddiwygio.

 

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

 

Gwelliant 1 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnwys pwynt newydd ar ôl pwynt 1 ac ailrifo yn unol â hynny:

 

‘Yn cydnabod nad yw Taliadau Uniongyrchol yn briodol ar gyfer pob person anabl.’

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 1:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
41	0	0	41

Derbyniwyd gwelliant 1.

 

Gwelliant 2 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnwys pwynt newydd ar ôl pwynt 1 ac ailrifo yn unol â hynny:

 

‘Yn cydnabod na fyddai rhagor o ddefnydd o Daliadau Unigol yn digolledu pobl anabl am golli’r lwfans byw i’r anabl.’

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 2:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
32	5	12	49

Derbyniwyd gwelliant 2.

 

Gwelliant 3 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Cynnwys is-bwynt 2a) newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

 

‘cynnal gofal cymdeithasol a gyllidir yn uniongyrchol ochr yn ochr â Thaliadau Uniongyrchol;’

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 3:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
49	0	0	49

Derbyniwyd gwelliant 3.

 

Gwelliant 4 - Jane Hutt (Bro Morgannwg)

 

Ym mhwynt 2a dileu ‘i adlewyrchu model yr Alban o gymorth hunangyfeiriedig,’

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 4:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
25	0	24	49

Derbyniwyd gwelliant 4.

 

Gwelliant 5 - Jane Hutt (Bro Morgannwg)

 

Ym mhwynt 2b, dileu ‘sefydlu cofrestr genedlaethol wirfoddol o gynorthwywyr personol i sicrhau bod ganddynt’ a rhoi yn ei le ‘sicrhau bod gan gynorthwywyr personol’

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 5:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
32	0	17	49

Derbyniwyd gwelliant 5.

 

Gwelliant 6 - Aled Roberts (Gogledd Cymru)

 

Ychwanegu is-bwynt newydd ar ddiwedd pwynt 2:

 

cydnabod nad yw Taliadau Uniongyrchol yn addas i bawb, ac i gynnal darpariaeth addas ar gyfer y rheini y bydd angen darparu gofal cymdeithasol ar eu rhan o hyd.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 6:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
49	0	0	49

Derbyniwyd gwelliant 6.

 

Gwelliant 7 - Jocelyn Davies (Dwyrain De Cymru)

 

Ychwanegu fel is-bwynt newydd ar ddiwedd pwynt 2:

 

‘sicrhau bod pobl anabl yn cael gwybodaeth a chyngor am eu hawliau, a bod gwasanaethau cynghori'n gymwys i gynorthwyo pobl anabl i lywio eu ffordd drwy system annheg a diffygiol yr asesiadau gallu i weithio.’

 

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 7:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
49	0	0	49

Derbyniwyd gwelliant 7.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig wedi’i ddiwygio:

NDM5106 William Graham (Dwyrain De Caerdydd)

 

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

1. Yn nodi bod:

 

a) nifer y bobl anabl sy’n defnyddio Taliadau Uniongyrchol i drefnu eu gofal cymdeithasol yng Nghymru yn isel o’i chymharu â gwledydd eraill y DU;

 

b) diffyg cefnogaeth a gwybodaeth ar gael ar hyn o bryd i ddefnyddwyr gwasanaeth ynghylch yr ystod o ddewisiadau sydd ar gael iddynt; ac

 

c) nid oes digon o ddewis o Daliadau Uniongyrchol mewn gwasanaethau cymdeithasol yng Nghymru na rheolaeth drostynt.

 

2. Yn cydnabod nad yw Taliadau Uniongyrchol yn briodol ar gyfer pob person anabl.

 

3. Yn cydnabod na fyddai rhagor o ddefnydd o Daliadau Unigol yn digolledu pobl anabl am golli’r lwfans byw i’r anabl.

 

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

 

a) cynnal gofal cymdeithasol a gyllidir yn uniongyrchol ochr yn ochr â Thaliadau Uniongyrchol;

 

b) defnyddio'r Bil Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant, i sicrhau bod defnyddwyr gofal cymdeithasol yn gallu rheoli eu pecynnau gofal a chymorth drwy daliadau uniongyrchol a chyfrifon a reolir gan drydydd partïon;

 

c) gweithio i sicrhau bod gan gynorthwywyr personol y gefnogaeth a’r hyfforddiant priodol i’w harfogi â’r sgiliau i ymdrin ag ystod o gyflyrau;

 

d) annog cynorthwywyr personol i ddarparu rhwydwaith o gefnogaeth i ddefnyddwyr gwasanaeth os bydd amgylchiadau’n codi nad oedd modd eu rhagweld;

 

e) cydnabod nad yw Taliadau Uniongyrchol yn addas i bawb, ac i gynnal darpariaeth addas ar gyfer y rheini y bydd angen darparu gofal cymdeithasol ar eu rhan o hyd; a

 

f) sicrhau bod pobl anabl yn cael gwybodaeth a chyngor am eu hawliau, a bod gwasanaethau cynghori'n gymwys i gynorthwyo pobl anabl i lywio eu ffordd drwy system annheg a diffygiol yr asesiadau gallu i weithio.

 

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
37	0	12	49

Derbyniwyd y cynnig wedi’i ddiwygio.

Dechreuodd yr eitem am 17.15

 

NDM5103 Vaughan Gething (De Caerdydd a Phenarth):

 

Rail Cymru – Rheilffordd y Bobl i Gymru

 

Yr achos o blaid math newydd o gwmni rheilffordd, y byddai ei brif ymrwymiad i bobl Cymru a’r gororau, nid i grŵp o gyfranddalwyr.

Dechreuodd yr eitem am 17.22

 

NDM5103 Vaughan Gething (De Caerdydd a Phenarth):

 

Rail Cymru – Rheilffordd y Bobl i Gymru

 

Yr achos o blaid math newydd o gwmni rheilffordd, y byddai ei brif ymrwymiad i bobl Cymru a’r gororau, nid i grŵp o gyfranddalwyr.