Cofnodion
Lleoliad arfaethedig: Ystafell Gynadledda C - Tŷ Hywel. Cyfarwyddiadau
Cyswllt: Marc Wyn Jones
Rhif | Eitem |
---|---|
Cyflwyniad gan Gadeirydd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig Cofnodion: Nododd Mark Reckless AC y cefndir i sefydlu'r Grŵp
Cyfeirio Arbenigol ar y Newid yn yr Hinsawdd ('y grŵp') a'i ddiben. Roedd adborth gan randdeiliaid wedi nodi bod bwlch wedi'i
adael ar ôl dirwyn Comisiwn Cymru ar y Newid yn yr Hinsawdd i ben. Diben y grŵp
oedd: defnyddio arbenigedd allanol a llywio'r sesiwn graffu flynyddol ar newid
hinsawdd gan y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig a dadl
dilynol y Cyfarfod Llawn. Cytunodd Mark Reckless i ysgrifennu at Gadeiryddion
Pwyllgorau'r Cynulliad cyn y sesiwn graffu i bwysleisio bod newid hinsawdd yn
ymestyn ar draws holl gylchoedd gwaith eu Pwyllgorau. Cymeradwyodd aelodau'r grŵp y cynllun i'r Pwyllgor
Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig graffu ar waith Ysgrifenyddion
Cabinet, yn arbennig Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith ar y
cynlluniau ar gyfer Ffordd Liniaru'r M4. Tynnwyd sylw at bwysigrwydd cyfranogiad y gymuned, a
cheisio gwneud materion yn ddealladwy ac yn berthnasol i bobl Cymru. Fodd
bynnag, teimlai'r grŵp o ystyried yr adnoddau sydd ar gael nad oedd
swyddogaeth allgymorth ac addysg y Comisiwn blaenorol bellach yn bosibl ac y
byddai'n well cyfeirio arbenigedd y grŵp tuag at ddwyn Llywodraeth Cymru i
gyfrif. |
|
Cyflwyniad gan Peter Davies, Cyn-gadeirydd Comisiwn Cymru ar y Newid yn yr Hinsawdd Cofnodion: Soniodd Peter Davies am waith y Comisiwn: -
Ei gylch gwaith oedd darparu cyngor, adeiladu consensws
ac annog gweithredu; -
Cryfder y Comisiwn oedd ei fod yn annibynnol, ond roedd
ganddo hefyd gynrychiolaeth wleidyddol drawsbleidiol; -
Roedd gwaith allgymorth wedi bod yn werthfawr. Roedd y
gydberthynas waith agos gyda'r UKCCC yn bwysig. Roedd y Comisiwn wedi gwneud
cyfraniad pwysig i ddeddfwriaeth, e.e. targedau yn Neddf yr Amgylchedd (Cymru)
2016. Ymhlith yr elfennau yr oedd pobl yn teimlo y gellid eu
gwella roedd: -
Efallai bod y gwaith craffu ar Lywodraeth Cymru wedi cael
ei gyfaddawdu gan fod rhai cynrychiolwyr wedi cael cyllid gan Lywodraeth Cymru; -
Yn aml nid oedd y Comisiwn yn ymwneud yn ddigon cynnar yn
y broses o ddatblygu polisi er mwyn cael digon o ddylanwad; -
Roedd yn amlwg i'r Comisiwn nad oedd gan y tîm newid
hinsawdd yn Llywodraeth Cymru ddigon o adnoddau. Roedd y meysydd gwaith a awgrymir ar gyfer y grŵp
cyfeirio arbenigol yn cynnwys: -
Atebolrwydd cliriach ar draws y sector cyhoeddus a
chysondeb wrth wneud penderfyniadau. -
Mae angen i ddull cyson ar draws y llywodraeth e.e.
caffael a gwario grantiau - gael ei ymgorffori ar draws meysydd polisi. |
|
Sylwadau gan Jenny Rathbone AC Cofnodion: Amlygodd Jenny Rathbone AC yr angen i barhau i adeiladu
consensws ar liniaru newid hinsawdd, ar lefel gymunedol ac ar lefel ryngwladol.
Mae angen hefyd adeiladu consensws wrth i'r DU adael yr UE. Pwysleisiodd Jenny
bwysigrwydd arweinyddiaeth ar draws y llywodraeth a'r sector cyhoeddus. Mae
angen dull cydgysylltiedig ar draws Llywodraeth Cymru oherwydd na all
Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Amgylchedd a Materion Gwledig gyflawni'r
rhwymedigaethau o ran newid hinsawdd heb eraill - mae hwn yn fater i bawb. |
|
Sesiwn drafod - cadeiriwyd gan Marc Wyn Jones, Clerc y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig Cofnodion: Cytunodd y grŵp ar y materion a ganlyn: -
Bydd y grŵp yn cyfarfod deirgwaith y flwyddyn -
unwaith ym mhob tymor y Cynulliad. -
Bydd y grŵp yn cyfarfod yn breifat, drwy wahoddiad
yn unig, ond caiff cofnodion pob cyfarfod eu cyhoeddi ar wefan y Pwyllgor Newid
Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig. -
Gall y grŵp ddefnyddio grwpiau gorchwyl a gorffen
llai i ymgymryd â thasgau lle mae angen arbenigedd penodol; -
Cyn y cyfarfod nesaf bydd papur yn cael ei baratoi sy'n
crynhoi'r canlynol: 1) Y ddeddfwriaeth berthnasol gan Lywodraeth
Cymru a Llywodraeth y DU a oedd yn nodi camau gweithredu ar gyfer Llywodraeth
Cymru ar newid hinsawdd, e.e. Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 a Deddf Llesiant
Cenedlaethau'r Dyfodol; 2) Yr ymrwymiadau a wnaed gan Lywodraeth Cymru ar
gamau gweithredu o ran newid hinsawdd, er enghraifft yn y Rhaglen Lywodraethu; 3) Y metrigau a ddefnyddir gan Lywodraeth Cymru i
fesur ei llwyddiant wrth fynd i'r afael â newid hinsawdd. Trafodwyd y Cylch Gorchwyl a chytunodd yr aelodau, o
ystyried yr adnoddau o fewn y grŵp, y dylai'r ffocws fod ar ddwyn
Llywodraeth Cymru i gyfrif. Cafodd y cylch gorchwyl arfaethedig ei ddiwygio a
chytunwyd arno fel a ganlyn: Darparu cyngor arbenigol i'r Pwyllgor Newid Hinsawdd,
Amgylchedd a Materion Gwledig i'w gynorthwyo yn ei waith o graffu ar yr hyn y
mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud i gyflawni ymrwymiadau polisi, dyletswyddau
a thargedau statudol o ran newid hinsawdd. Mae hyn yn cynnwys mesurau lliniaru
ac addasu o ran newid hinsawdd. Bydd hyn yn cynnwys: -
darparu cyngor i gefnogi cylch craffu blynyddol; -
cynorthwyo'r Pwyllgor yn ei waith craffu ar ôl deddfu ar
Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 a Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol
(Cymru) 2015. Cytunodd y grŵp i wahodd cynrychiolydd o Swyddfa
Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol i ddod i'r cyfarfod nesaf i drafod
blaenoriaethau a chamau gweithredu'r Comisiynydd mewn perthynas â newid
hinsawdd. Yn
ystod y sesiwn, trafododd y grŵp hefyd: -
Yr angen i ymchwilio i newid hinsawdd a'r defnydd o dir
yng Nghymru; -
Y gadwyn fwyd yng Nghymru ac effeithiau newid hinsawdd; -
Nodwyd fod canran fawr o allyriadau nwyon tŷ gwydr o
dan reolaeth Llywodraeth Cymru; -
Dylai'r gwaith craffu ar Lywodraeth Cymru archwilio a yw
wedi pennu'r targedau cywir, yn ogystal ag a yw'n eu cyrraedd; -
Awgrymwyd fod y grŵp yn gwahodd arbenigedd o'r grŵp
Tyndall; -
Awgrymwyd fod y grŵp yn cynnal asesiad o gynnydd o
ran addasu; -
Un trywydd ymholi fyddai asesu datganiad Llywodraeth
Cymru ar ynni i weld a yw ar y raddfa a'r cyflymder sydd eu hangen i gyrraedd y
targedau o ran lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr; -
Gallai'r grŵp ymchwilio i'r hyn y mae Llywodraeth
Cymru yn ei ddefnyddio ar gyfer metrigau/targedau perfformiad yn y maes
hwn. Er enghraifft, a yw'n defnyddio
nifer y tai sydd wedi gosod deunydd inswleiddio o dan y cynllun Arbed fel mesur
o lwyddiant? -
Awgrymwyd y caiff gwaith Comisiwn Cymru ar y Newid yn yr
Hinsawdd ei werthuso gyda'r bwriad o geisio deall i ba raddau y mae ei
argymhellion yn cael eu gweithredu; -
Awgrymwyd y gallai'r grŵp nodi meysydd posibl lle
gallai'r Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig ymgymryd â
gwaith pellach. Aelodau'r
Grŵp Cafwyd trafodaeth ynghylch aelodaeth y grŵp, yn
arbennig, a ddylai Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol/cynrychiolydd o'i swyddfa
fod yn aelod. Teimlai rhai aelodau o ystyried bod 3 o'r 7 nod llesiant
yn gysylltiedig â newid hinsawdd ei bod yn hanfodol cynrychioli ei swyddfa.
Dywedodd rhai aelodau y byddai'n anodd dwyn ei swyddfa i gyfrif os yw'n aelod
o'r grŵp. Awgrymwyd y gallai swyddfa'r Comisiynydd gael statws sylwedydd
ar gyfer eitemau penodol mewn rhai cyfarfodydd. Awgrymwyd y dylai cynrychiolwyr o gronfeydd pensiwn, y
diwydiant yswiriant, y sector ariannol ac Energy UK gael eu gwahodd i fod yn
rhan o'r grŵp. Cytunwyd y bydd Cadeirydd y grŵp yn cael ei ethol yn
y cyfarfod nesaf. |
|
Dyddiad y cyfarfod nesaf Cofnodion: 22 Mai 2017 Tŷ Hywel, Bae Caerdydd |