Ymgynghoriad
Ymchwiliad i arfer orau mewn prosesau cyllidebol
- Mae’r ymgynghoriad hwn wedi dod i ben. Cynhaliwyd yr ymgynghoriad rhwng Dydd Gwener, 28 Mawrth 2014 a Dydd Mercher, 21 Mai 2014
- Gwybodaeth gefndir i'r ymgynghoriad
- Gweld yr holl ymgynghoriadau presennol
Ymateb i'r ymgynghoriad
Tystiolaeth a gyflwynwyd mewn ymateb i’r Ymgynghoriad
- FIN(4) - BPBP Diverse Cymru (Saesneg yn unig) PDF 164 KB Gweld fel HTML (2) 21 KB
- FIN(4) - BPBP Office of Parlimentary Budget Officer Canada (Saesneg yn unig) PDF 457 KB Gweld fel HTML (3) 19 KB
- FIN(4) - BPBP The Chartered Institute of Public Finance & Accountancy (Saesneg yn unig) PDF 624 KB Gweld fel HTML (4) 339 KB
- FIN(4) - BPBP Archwilydd Cyffredinol Cymru PDF 320 KB
- FIN(4) - BPBP05 Federation of Small Businesses (Saesneg yn unig) PDF 2 MB
- FIN(4) - BPBP06 Dr Joachim Wehner, London School of Economics (Saesneg yn unig) PDF 330 KB
- FIN(4) - BPBP07 Gerald Holtham (Saesneg yn unig) PDF 795 KB
- FIN(4) - BPBP08 Organisation for Economic Co-Operation and Development (Saesneg yn unig) PDF 2 MB
- FIN(4) - BPBP08 Cardiff Business School (Saesneg yn unig) PDF 82 KB
- BPBP10 - CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis (Saesneg yn unig) PDF 130 KB
Diben yr ymgynghoriad
Gwahoddiad
i roi tystiolaeth – Ymchwiliad i arfer
orau mewn prosesau cyllidebol
Ar ôl cyhoeddi adroddiad y Comisiwn ar Ddatganoli yng Nghymru
ar Ran 1 o'i gylch gwaith, sef Grymuso a chyfrifoldeb: pwerau ariannol i gryfhau
Cymru, cyhoeddodd Llywodraeth y DU Grymuso a chyfrifoldeb: datganoli pŵer
ariannol i Gymru. Dyma'r prif bwyntiau yng nghyhoeddiad Llywodraeth y DU:
- Treth incwm: yn
amodol ar gynnal refferendwm yng Nghymru, byddai'r Cynulliad a Llywodraeth
Cymru yn cael y pŵer i
amrywio treth incwm ar y gyfradd sylfaenol, uwch ac ychwanegol, gan godi
neu ostwng y cyfraddau hyn yr un pryd. Byddai hyn yn golygu na fyddai 10
pwynt canran o bob cyfradd dreth yn y DU bellach yn ddyledus i Lywodraeth
y DU ond, yn hytrach, byddai'n ddyledus i Lywodraeth Cymru.
- Treth dir y dreth stamp: byddai'r dreth tirlenwi yn cael ei datganoli i'r
Cynulliad, gyda swm cyfatebol yn cael ei dynnu o'r grant bloc.
- Ardrethi annomestig (busnes): Bydd Llywodraeth y DU yn gweithio gyda Llywodraeth
Cymru i ddatganoli ardrethi annomestig (busnes) yn llawn. (Er bod
Gweinidogion Cymru eisoes yn pennu'r cyfraddau hyn yng Nghymru, o dan y
trefniadau presennol nid yw'r refeniw a gynhyrchir yn effeithio'n
uniongyrchol ar lefel y cyllid sydd ar gael i Lywodraeth Cymru).
- Pwerau benthyca cyfalaf: Mae Llywodraeth y DU wedi derbyn mewn egwyddor y
gallai Llywodraeth Cymru gael pwerau benthyca cyfalaf er mwyn buddsoddi
mewn seilwaith, ar yr amod bod ffrwd annibynnol a phriodol o refeniw ar
gael i dalu'r costau benthyca.
- Pŵer i'r Cynulliad ddeddfu, gyda chytundeb Llywodraeth
y DU, i gyflwyno trethi newydd a chredydau treth cysylltiedig.
Yn dilyn hyn, cyhoeddwyd Bil Drafft Cymru ym mis Rhagfyr
2013, a chyflwynwyd Bil Cymru ar 20 Mawrth 2014. Bydd ymchwiliad y Pwyllgor yn
ystyried arfer orau mewn prosesau cyllidebol i sicrhau bod prosesau effeithiol
ar waith i graffu ar y pwerau ariannol hyn.
Bydd dwy ran i'r ymchwiliad a byddai'n ddefnyddiol pe baech
yn ymdrin â'r ddwy ran wrth ymateb.
Cylch
gorchwyl yr ymchwiliad
Ystyried:
Rhan 1 - arfer orau mewn prosesau cyllidebol a'r modd y
gellir ei gymhwyso yng Nghymru
- Arfer orau
ryngwladol ar gyfer atebolrwydd ariannol a phrosesau cyllidebol, yn
enwedig mewn gweinyddiaethau datganoledig
- Cyfleoedd
i'r prosesau cyllidebol gynnwys cysyniadau newydd - fel gwariant ataliol,
cyllidebau blynyddol llai cyfyngedig, a chyllidebau seiliedig ar raglenni
/ canlyniadau
Rhan 2 - cynllunio gweithdrefnau cyllidebol newydd
a'u rhoi ar waith
- Rheolaeth
ariannol - amlinellu dulliau cyllidebol o reoli'r pwerau newydd o ran
trethi a benthyca, a sut y bydd y rhain yn effeithio ar floc Cymru ac
economi Cymru. Yn benodol, sut y caiff argymhellion Comisiwn Holtham eu
rhoi ar waith.
- Rhoi
gweithdrefnau cyllidebol newydd ar waith i adlewyrchu'r pwerau ychwanegol.
Eich barn chi
Hoffai'r Pwyllgor gael eich barn am y meysydd a
ganlyn:
Rhan
1
- Arfer orau ryngwladol – beth yw
egwyddorion atebolrwydd ariannol?
Sut y mae gwledydd eraill yn sicrhau atebolrwydd ariannol
datganoledig gan barhau i fod â rheolaeth ariannol ganolog?
- A yw'r pwerau datganoledig wedi'u haddasu ar gyfer
setliad datganoli Cymru – gan fod
y pwerau ym Mil Cymru wedi'u seilio ar y pwerau yn Neddf yr Alban, a yw
hyn yn creu problemau yng Nghymru
na chawsant eu rhagweld?
- Cysylltu cyllidebau â chanlyniadau. Pa brosesau cyllidebol newydd sydd eu hangen i
wella'r cysylltiadau rhwng polisïau, rhaglenni gwariant a chanlyniadau?
Sut y byddai modd gwahaniaethau rhwng y canlyniadau a gynhyrchwyd gan
Lywodraeth y DU a'r economi fyd-eang a'r canlyniadau a gynhyrchwyd gan
bolisïau lleol Llywodraeth Cymru?
Rhan 2
- Trethi a
benthyca - nodwyd y materion hyn yn Adroddiad Holtham; e.e. effaith y
grant bloc a'r dulliau o fynegeio addasiadau; sail y threthi datganoledig;
diffyg terfyn isaf yn seiliedig ar anghenion; dim penderfyniad clir ar faterion
cydgyfeirio; maint y trethi a gynhyrchir a faint y gellir ei fenthyca yn
erbyn yr incwm hwn; ar ba sail y bydd unrhyw drethi newydd yn cael eu codi
ac a fyddant yn cael eu seilio ar egwyddorion ynteu reolau?
- Rheoli
risgiau cyllidebol - pa risgiau
cyllidebol ychwanegol sydd ynghlwm wrth y pwerau newydd a sut y caiff y
rhain eu monitro a'u rheoli (e.e. sut y caiff diffygion refeniw eu
rheoli)?
- Sut y
caiff y prosesau cyllidebol newydd hyn eu gwneud yn dryloyw ac yn
ddealladwy i'r holl randdeiliaid, a
sut y gall rhanddeiliaid fod yn rhan o'r broses gyllidebol.
- Cynllunio
cyllideb y DU - sut y mae'r Cynulliad yn gweithio gyda Llywodraeth y DU a
chyrff cyhoeddus eraill o dan y trefniadau newydd; sut y dylid
amserlennu'r broses gyllidebol i ateb gofynion Llywodraeth Cymru a
Llywodraeth y DU (e.e. adolygiadau o wariant y DU) ?
- Gweithredu
– sut y mae'r Cynulliad yn datganoli pwerau ariannol yn ffurfiol; sut y
mae'r Cynulliad yn craffu ar ofynion Llywodraeth Cymru o ran trethi,
benthyca a gwariant, ac yn eu cymeradwyo a'u monitro; a sut y mae
Llywodraeth Cymru yn ceisio cymeradwyaeth Trysorlys Ei Mawrhydi ar gyfer
pwerau newydd i godi trethi ac i fenthyca, a pha rôl a ddylid ei rhoi i'r
Cynulliad wrth gytuno â newidiadau o'r fath.
Darparu
gwybodaeth i'r Pwyllgor
Rydym yn eich gwahodd i gyflwyno tystiolaeth ysgrifenedig i Glerc y Pwyllgor Cyllid,
gan ddefnyddio'r cyfeiriad a nodir uchod, erbyn dydd Mercher 21 Mai 2014.
Os yw'n bosibl, anfonwch eich ymateb drwy'r e-bost i
PwyllgorCyllid@cymru.gov.uk erbyn dydd
Mercher 21 Mai 2014.
Datgelu
Gwybodaeth
Mae polisi'r Cynulliad ynghylch datgelu gwybodaeth i'w weld yma.
Gofalwch eich bod yn ystyried y manylion yn ofalus cyn cyflwyno gwybodaeth i'r
Pwyllgor. Neu, mae copi caled o'r polisi hwn i'w gael drwy gysylltu â'r Clerc
(029 2089 8120).
Mae rhagor o wybodaeth am y Pwyllgor Cyllid ar gael yma.
Dogfennau ategol